Instagram en andere sociale media staan vol met prachtige speelkamers of speelhoeken. Vol met kleurrijk speelgoed, vaak neergezet als indrukwekkende bouwwerken door ouders, bedoelt om kinderen uit te lokken tot spel.
Wat is invitation to play?
Play invitations of invitation to play zijn zoals de naam doet vermoeden een uitnodiging om te komen spelen. Opvoeders zetten speelgoed op een uitnodigende manier neer zodat de interesse van het kind gewekt wordt.
Hoewel ik kan begrijpen dat het als ouder leuk is om zelf aan de gang te gaan met het speelgoed (volwassenen moeten immers ook spelen!), wil ik er ook een andere blik op werpen.
Een kritische blik…
Ten eerste strookt invitation to play niet met de definitie van vrij spel. De ouder geeft door het klaarzetten van een bouwwerk of het positioneren van speelgoed een suggestie, een bepaalde richting of een soort voorbeeld aan. Er is dan dus minder sprake van vrij spel dan wanneer het kind uit eigen beweging met het materiaal aan de gang gaat en door de opzet kan het kind de neiging hebben het voorbeeld na te maken.
Daarnaast zie je op sociale media vaak erg complexe bouwwerken of constructies, die kinderen waarschijnlijk niet na kunnen maken, door hun jonge motoriek of onvolwassen ruimtelijk inzicht. Dit kan voor frustratie zorgen als het niet lukt en mogelijk schept het onbewust een verwachting bij het kind, dat het voorbeeld van de ouder de ‘juiste’ manier is.
Ik probeer hiermee niet te zeggen dat invitation to play een no go is. Als je merkt dat er met bepaald speelgoed minder gespeeld wordt, kan het echt wel zinvol zijn om dat eens klaar te zetten. Maar klaarzetten kan ook betekenen het simpelweg omkeren van een doos met blokken of loose parts. Ingewikkelde bouwwerken zijn daar niet voor noodzakelijk. Een toy rotation kan ook zinvol zijn als er minder gespeeld wordt met bepaald speelgoed.
Waarom doen we Play Invitations?
Ik denk dat we kritisch moeten bedenken waar we die play invitations voor doen. Voor de foto, voor de buitenwereld, de aesthetics op Instagram? Om te laten zien wat je gemaakt hebt? Of doen we het voor het kind?
Als je denkt dat invitations to play noodzakelijk zijn voor vrij spel dan vertel ik je bij deze dat dat niet zo is. We nodigen het kind al uit tot vrij spel simpelweg door de omgeving in te richten. Door het beschikbaar hebben van speelgoed, de tijd te geven voor spel en ons daar als volwassenen verder niet mee te bemoeien. Dat is de uitnodiging tot spel die een kind nodig heeft. Laten we vrij spel niet moeilijker maken dan het is!
Ik vind het daarom anders als je gewoon wat losse blokken of loose parts op de grond legt. Het gaat er meer om dat de bouwwerken op sociale media vaak simpelweg gemaakt zijn voor de foto of video, voor het mooie plaatje. Dit kan druk leggen op ouders en hen het gevoel geven dat ze dit moeten doen voor hun kind. Het klaarzetten van speelgoed betekent ook extra werk voor de ouder, terwijl spel juist het werk is van het kind en ouders over het algemeen al genoeg te doen hebben.
Wie heeft er belang bij?
Ik heb er dus persoonlijk mijn twijfels bij waar de belangen liggen met betrekking tot invitations to play. Natuurlijk gebeurt er niks ergs als je af en toe een bouwwerk neerzet. Maar ga eens bij jezelf na wat de reden is dat je dit graag doet. Want door structureel allerlei bouwwerken klaar te zetten kan je kind ook afwachtend worden met spelen. Zelf lukt het misschien niet om zoiets gaafs te bedenken als papa of mama. Of je kind vraagt om hulp omdat papa of mama beter kan bouwen dan hijzelf. Er is echter geen goed of fout in spel en daarom wil je voorkomen dat je kind zijn eigen vaardigheid gaat vergelijken met die van de ouder.
Samenvatting
Ondanks dat ik snap dat het voor ouders leuk is om zelf met speelgoed bezig te zijn, heb ik in dit artikel uitgelegd waarom ik er terughoudend mee zou zijn. Mocht je het nou erg leuk vinden om je kinderen te verrassen met een play invitation, bedenk dat het omkeren van een mand met loose parts waar weinig mee gespeeld dit ook al kan zijn. Ga eens bij jezelf na wat je doel is als je een indrukwekkend bouwwerk met Grimms of met Connetix maakt. Het is natuurlijk erg leuk materiaal! Maar speel hier dan na bedtijd van de kinderen even zelf mee, als je handen jeuken wanneer je kinderen er mee bezig zijn. Onthoud dat al het spel goed is, en dat wij als volwassene hele andere dingen zien in materiaal dan kinderen. Puur omdat wij andere (extremere of uitdagende) mogelijkheden zien, betekent dat niet dat kinderen dat moeten doen. Laat de invulling van het spel aan het kind en voel niet de druk om dit te beïnvloeden. Al het spel is waardevol!
